Een lange rij voor het rouwcentrum. Een bekende Urker of veel te jonge plaatsgenoot is heengegaan. Zo lang de rij is, zo stil is het ook. Gedacht wordt aan hen die ons dierbaar zijn, ook als die dierbaren er niet meer zijn. Stil verdriet, maar ook dierbare stilte. Dierbaar, want verdriet en rouw is een zaak van liefde. Daarom is het goed om in die rij te staan. De rij van bezinning, maar ook de rij die samen een last helpt dragen. De rij van verbondenheid. Verbondenheid met de mensen dichtbij, verbondenheid met ons dorp.
De Nationale Dodenherdenking op 4 mei is de verbondenheid in het groot. Als schoolkind heb ik namens de school samen met andere leerlingen twee keer bloemen mogen leggen. Een bijzondere ervaring om daar te staan. De oorlog is dan niet meer iets van de boeken, maar je wordt er onderdeel van. Vrijheid waar een prijs voor is betaald, vrijheid die moet worden bewaakt. Ook na 5 mei 1945 is nog veel gebeurd wat herdacht moet worden.
14 september 2001, iets voor twaalf uur, enkele dagen na ‘Nine Eleven’. Voor mijn werk rijd ik op dat moment op de A12 richting Den Haag, een snelweg met in elke rijrichting vier banen. Zonder protocol, zonder dranghekken, zonder ceremoniemeester wordt klokslag 12.00 uur geremd. Auto’s aan de kant, stil op de snelweg. Nederland staat even stil. Alleen in de auto, maar nimmer heb ik mij zo verbonden gevoeld met volk en vaderland. Een verbondenheid ook met de rest van Europa en Amerika. Dan besef je hoe rijk het is dat in ons volkslied wordt gezongen over Duits bloed en de koning van Spanje. Een Alfa Romeo rijdt wel door. Ik zie hem wel, maar hoor hem niet. Gezamenlijke stilte is onoverwinnelijk.
Die gezamenlijkheid is ook de kracht van 4 mei. Tegelijkertijd met z’n allen 2 minuten. Op dit punt begrijp ik volledig het standpunt van de Veteranenvereniging Urk, 4 mei = 4 mei. Een standpunt dat op Urk gedeeld wordt door mijn partij, het CDA. Wat mij betreft is 3 mei 2014 de laatste keer dat Urk afwijkt. Daarbij niet vergetend dat het moeit draaien om de liefde. In respect voor elkaar en in respect voor een ieder zijn principes. De zondag, de opstandingsdag van Christus, vraagt op Urk wel om zorgvuldigheid. Een oplossing zal gevonden moeten worden voor de bijkomende werkzaamheden. Waar een wil is, is een weg.
In het gedenken mogen we toch ook troost vinden in Jezus Christus en daarom bidden? Dat het kan zijn dat we in de stilte omhoog kijken en net als Constatijn de Grote een kruis zien in de wolken. Dat we mogen zien op de Verlosser die voor ons de Vrijheid heeft betaald met zijn bloed. Er is een hoge prijs betaald voor onze vrijheid en Vrijheid. Een prijs uit liefde. Dat is de basis van het grote gebod: Heb uw naaste lief als uw zelf en God boven alles. Laat die liefde ons mogen vullen tijdens de twee minuten stilte. Laat die liefde ons deel zijn, zeven dagen per week.
Oorlogsmonument Urk, Foto: Jaap Kramer
